Leon „Leosz” Jensz

 żeglarz

1915 - 1992

miejsce pochówku:
Cmentarz Powązkowski w Warszawie

 żeglarz

ur. 15 czerwca 1915 r. w Chabarowsku, zm. 16 maja 1992 r. w Warszawie.

miejsce pochówku: Cmentarz Powązkowski w Warszawie

Wkrótce po odzyskaniu niepodległości przez Polskę rodzina Jenszów przeniosła się do Warszawy, gdzie młody Leon ukończył szkołę średnią. W latach 1938-1939 odbywał służbę wojskową w szkole podchorążych kawalerii w Grudziądzu. Z żeglarstwem zetknął się po raz pierwszy w 1933 roku, kiedy w czasie wakacji nad Niemnem sam zbudował swoją pierwszą łódź. W Warszawie zapisał się do YACHT KLUBU POLSKI, którego był członkiem aż do śmierci. Miał talent żeglarski, który bardzo szybko został odkryty i już w roku następnym, po kilku zaledwie startach regatowych, zaliczany był do najlepszych polskich żeglarzy w klasie V zaprojektowanej przez Antoniego Aleksandrowicza.

Jachty klasy V zaprojektowane przez Antoniego Aleksandrowicza. fot. NAC

18 lipca 1936 roku w Pucku podczas obozu przedolimpijskiego pokonał 17 rywali i zakwalifikował się do igrzysk w niemieckiej Kilonii (rezerwowym zawodnikiem został drugi w tych regatach – Jerzy Dzięcioł). Tam żeglarze w klasie jednoosobowej ścigali się na jachtach klasy Olimpijka.

Jacht klasy Olimpijka, na którym ścigano się podczas regat olimpijskich w 1936 roku. fot. NAC

Pan Leon żeglował ze zmiennym szczęściem, w kolejnych wyścigach zajmował miejsca 18., 3., 18., 13. i 19. Szef ekipy, Tadeusz Ziółkowski, podjął decyzję o zastąpieniu go przez rezerwowego żeglarza w tej klasie, Janusza Dzięcioła, ale ten dwukrotnie zajął miejsce 20. Ostatecznie polską ekipę sklasyfikowano na miejscu 20. na 25 drużyn.

Port Olimpijski w Kilonii podczas igrzysk.

W 1938 roku w mistrzostwach Polski w klasie jednoosobowej Jensz zajął szóste miejsce, a w roku następnym siódme. W czasie okupacji hitlerowskiej włączył się w działalność konspiracyjną. Był jednym z pierwszych konspiratorów żeglarskich na Wiśle, razem z „Wujem” - Henrykiem Fronczakiem, Andrzejem Jaroszem, Januszem i Stanisławem Zalewskimi i kilkoma innymi. Już wiosną 1940 r. wraz z Mieczysławem Boczarem i Zbigniewem Szymańskim przystąpił do budowy płaskodennych łodzi żeglarskich „Pionier” o pow. 10 m żagla, przeznaczonych do celów szkoleniowych.

Jacht klasy Pionier budowany podczas okupacji w Warszawie.

Zaprojektował tę konstrukcję Juliusz Sieradzki, a Leon Jensz jako uzdolniony manualnie kierował pracami konstrukcyjnymi.

Był także wykładowcą na organizowanych od wiosny 1941 roku -z inspiracji olimpijczyka Henryka Fronczaka- konspiracyjnych kursach żeglarskich. W 1943 roku rozegrano konspiracyjne regaty żeglarskie na Wiśle, w których zwyciężył Leon Jensz. Był też uzdolnionym konstruktorem, ale jego prace nie zachowały się wskutek działań wojennych.  Brał udział w Powstaniu Warszawskim.

Po powrocie do Warszawy kontynuował karierę sportową, reprezentując warszawskie kluby sportowe Stal i Start. Włączył się również aktywnie w działalność szkoleniowo-organizacyjną w żeglarstwie. W 1946 roku został zastępcą kierownika obozu żeglarskiego w Nowym Warpnie. W 1948 roku został oskarżony o szpiegostwo, aresztowany przez UB i osadzony w więzieniu na Rakowieckiej. Przyczyną były relacje z rodziną Korbońskich, a cała sprawa stanowiła odprysk ucieczki Mikołajczyka. W końcu grudnia w 1949 roku został jednak zwolniony z więzienia wskutek uniewinnienia. W latach pięćdziesiątych utrzymywał się w pierwszej dziesiątce najlepszych polskich regatowców w klasie Finn.

Leon Jensz klaruje swojego Finna. fot. Archiwum PZŻ

Czynne uprawianie żeglarstwa zakończył w 1965 r. startem w międzynarodowych regatach o Złoty Puchar Finna rozgrywanych w Sopocie. Później jednak przez wiele lat żeglował jeszcze na Finnie rekreacyjnie. Podczas ceremonii zakończenia tej imprezy otrzymał okolicznościowy puchar jako najstarszy uczestnik regat. W 1953 roku otworzył w Warszawie przy ul. Żelaznej warsztat szkutniczy produkujący tzw. kare konie regatowe, czyli Finny najwyższej jakości. W latach 1978-1981 wykorzystując plany konstrukcyjne Henryka Jaszczewskiego wybudował jeden z trzech prototypów MAK 707 i kontynuował swoją żeglarską przygodę. Pracował m. in. w Wytwórni Filmowej „Czołówka” (1965-1968), gdzie jako kierownik grupy zdjęciowej zrealizował wiele filmów popularno-naukowych. W tym okresie zaczął się zajmować numizmatyką, która szybko stała się jego pasją i z której utrzymywał się do końca życia stając się niekwestionowanym ekspertem w tej dziedzinie. Był zawsze przykładem wierności swej olimpijskiej klasie oraz szlachetnym zasadom fair play i dobrym tradycjom YACHT KLUBU POLSKI, którego został Członkiem Honorowym.

Nagrody i wyróżnienia:

Członek Honorowy PZŻ

Leon Jensz w latach 60. fot. Archiwum PZŻ

reprodukcje: Marek Słodownik

Add a new location

Edit Location

×
Delete this location