Witold Bublewski

działacz żeglarski i harcerski, żeglarz, pisarz

1904 - 2004

miejsce pochówku:
Cmentarz Powązkowski w Warszawie

< Poprzedni Następny >

działacz żeglarski i harcerski, żeglarz, pisarz

ur. ur. 20 czerwca 1904 r. w Kamyszynie nad Wołgą, zm. 22 lipca 2004 r. w Sopocie

miejsce pochówku Cmentarz Powązkowski w Warszawie

Szkołę gimnazjalną ukończył w Carycynie, późniejszym Stalingradzie i Wołgogradzie. Od 1917 roku działał w zastępie wodnym nowoutworzonej drużyny polskiej w Kamyszynie. W 1919 roku wraz z matką i trójką rodzeństwa przedostał się do Polski. W czasie wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. służył w harcerskim plutonie łączności. Po powrocie do Warszawy wstąpił do 39 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej i pełnił w niej kolejno funkcje zastępowego, przybocznego i drużynowego. Będąc instruktorem ZHP, współtworzył harcerską metodykę pracy w drużynach wodnych i żeglarskich. Pracując w Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego nadzorował Kierownictwo Harcerskich Drużyn Żeglarskich i Ligę Morską i Kolonialną. Był jednym z założycieli Polskiego Związku Kajakowców, współtworzył Ligę Morską i Rzeczną. Od 1930 r. do wybuchu wojny kierował specjalnością drużyn żeglarskich w Głównej Kwaterze ZHP.

"Zawisza Czarny" został zakupiony na potrzeby szkolenia harcerzy dzięki staraniom Witolda Bublewskiego.

Jako Szef KHD zainicjował pomysł zakupu dla harcerstwa morskiego żaglowca szkolnego „Zawisza Czarny”, a następnie odbył tym żaglowcem kilka rejsów pod komendą generała Mariusza Zaruskiego. Był zastępcą i komandorem Harcerskiego Kręgu Morskiego.

Po odzyskaniu niepodległości władze harcerskie szybko podjęły konkretne działania zmierzające do usystematyzowania pracy i nadania jej wspólnego kierunku: „Związek Harcerstwa Polskiego biorąc pod uwagę znaczenie, jakie dla Polski posiada dostęp do morza oraz wyzyskanie dróg wodnych, przystępuje do organizowania drużyn morskich na szerszą skalę. ZHP wzywa młodzież, aby przez uprawianie sportów wodnych zwróciła uwagę na stronę naszego morza i bogatych przestrzeni wodnych, a tym samem wytworzyła powszechny pęd ku morzu i zrozumienia znaczenia żeglarstwa ze względu na jego wartości wychowawcze, ekonomiczne i polityczne.” („Z dziejów harcerstwa”). Wkrótce Referat zmienił nazwę na Kierownictwo Harcerskich Drużyn Wodnych, kierował nim Witold Bublewski.

Witold Bublewski witał osobiście żaglowiec "Zawisza Czarny II" po powrocie z rejsu dookoła Ameryki Południowej w 1999 roku. fot. Marek Słodownik

Dorobek Kierownictwa Harcerskich Drużyn Wodnych:

opracowanie organizacji harcerskich drużyn wodnych na podstawie projektu Witolda Bublewskiego. Projekt został wdrożony 1 stycznia 1933 roku,
uruchomienie serii wydawniczej książek instruktażowych w ramach Harcerskiej Biblioteczki Żeglarskiej. Do 1939 roku wydano 13 tomików. Redaktorem serii był Witold Bublewski,
utworzenie stanowiska pilota chorągwi w każdej chorągwi , którego zadaniem była koordynacja działalności żeglarskiej,
wydawanie listów okólnych do harcerzy w całej Polsce,
prowadzenie dorocznej rejestracji drużyn wodnych,
wydawanie ogólnopolskiego czasopisma „Żeglarz” poświęconego w całości sprawom żeglarskim.
utworzenie w 1934 roku w Jastarni Harcerskiego Ośrodka Morskiego, który w późniejszym okresie został przeniesiony do Gdyni,
powołanie Centralnego Ośrodka Żeglarstwa Śródlądowego w Niesłuczy nad jeziorem Narocz,
powołanie Harcerskiego Kręgu Morskiego skupiającego 183 członków posiadających co najmniej stopień żeglarza morskiego

Witold Bublewski w latach 60. XX wieku. fot. domena publiczna

W czasie wojny działał w organizacji ALFA współpracującej z Armią Krajową. W 1946 r. był wiceprzewodniczącym Zarządu Okręgu ZHP w Gdańsku i inicjatorem odbudowy struktur organizacyjnych Morskiej Chorągwi Harcerek i Harcerzy. Współpracował z ministrem Eugeniuszem Kwiatkowskim przy tworzeniu podstaw gospodarki morskiej. Pracował nad reaktywowaniem Harcerskiego Ośrodka Morskiego w Gdyni. Z chwilą odrodzenia się harcerstwa po 1956 roku zaczął propagować ideę pozyskania i zaadoptowania na potrzeby harcerzy lugotrawlera „Cietrzew” (obecny „Zawisza Czarny II” ) oraz budowy flotylli harcerskiej Czerwone Żagle, łodzi żaglowych zbudowanych na bazie niszczejących, wycofanych z „Batorego” drewnianych szalup ratunkowych.

"Zawisza Czarny II", żaglowiec pozyskany dla harcerzy dzięki staraniom Witolda Bublewskiego. fot. Marek Słodownik

W 1959 roku z byłego Harcerskiego Ośrodka Morskiego w Gdyni (HOM) utworzył Centrum Wychowania Morskiego ZHP, którego komendantem społecznym pozostawał do 1969 roku. W 1962 r. zainicjował i organizował udział floty harcerskiej w Festiwalu Młodzieży w Helsinkach. Wzięło w nim udział 10 „czerwoniaków”, „Zawisza Czarny”, a dodatkowo 20 harcerzy popłynęło na ORP „Iskra” - szkunerze marynarki wojennej. Przy okazji odwiedzono także Leningrad. Druh Bublewski zaprojektował banderę i proporzec wodniacki ZHP, opracował regulaminy służby harcerskiej.

Bandera ZHP zaprojektowana przez Witolda Bublewskiego.

Jego wielką zasługą pozostaje dotarcie do dokumentów związanych ze śmiercią generała Mariusza Zaruskiego. Po przemianach w Związku Radzieckim zorganizował spełnienie ostatniej woli generała Mariusza Zaruskiego związanej z pochowaniem go w Zakopanem.

Symboliczna mogiła Generała Zaruskiego na Cmentarzu na Pęksowym Brzysku w Zakopanem. fot. Marek Słodownik

Wysłał do Chersonia w celu odszukania archiwaliów harcerzy z Rzeszowa, dzięki czemu stało się możliwe dotarcie do informacji na temat dokładnej daty i okoliczności śmierci Generała.