Zbigniew Szpetulski

żeglarz, działacz żeglarski

ur. 5 lipca 1930 r. w Warszawie, zm stycznia 1999 r. w Gdyni

Miejsce pochówku: Cmentarz Łostowicki w Gdańsku

 Był synem leśnika więc dzieciństwo spędził kolejno w Białowieży, Siedlcach i Łosicach. Po wojnie rodzice osiedlili się w Charnowie koło Ustki. W 1952 r. ukończył studia na Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie. Pracował w Państwowej Szkole Morskiej w Gdyni, najpierw krótko, bo od 1 sierpnia 1952 r. do 1 października 1953 r., kiedy to został zwolniony z powodu spóźnienia na naradę z ministerialną dyrektor. Powodem spóźnienia był sztorm, który zastał Szpetulskiego na morzu. Młody kapitan walcząc z żywiołem z trudem doprowadził jacht do portu.

Po usunięciu z Państwowej Szkoły Morskiej podjął pracę w Lidze Przyjaciół Żołnierza, gdzie pracował do 1954 roku. W latach 1955-1969 pracował w Studium Wychowania Fizycznego Akademii Medycznej w Gdańsku i w tym czasie aktywnie działał w Akademickim Związku Sportowym w Gdańsku, m.in. jako komandor Akademickiego Klubu Morskiego, gdzie wyszkolił setki żeglarzy. W 1962 roku uzyskał patent jachtowego kapitana żeglugi wielkiej. W 1969 roku powrócił do Wyższej Szkoły Morskiej w Gdyni, gdzie pracował jako starszy wykładowca w Studium Wychowania Fizycznego. W tym samym roku założył Akademicki Klub Morski przy WSM w Gdyni. Od października 1984 r. był kierownikiem Ośrodka Sportów Wodnych przy gdyńskiej uczelni. Powoływany był do licznych komisji oceniających i klasyfikujących działalność sportową, głównie żeglarską –miedzy innymi był przewodniczącym Morskiej Komisji Sportowej.

Podczas jego działalności, przez klub przewinęło się około dwustu kapitanów jachtowych, a około stu zdobyło w klubie stopień kapitana jachtowego. Był komendantem kilkudziesięciu szkoleniowych obozów żeglarskich. Jako oficer, kapitan pływał po Bałtyku, Atlantyku, Morzu Północnym, Morzu Śródziemnym, Adriatyku na różnych jednostkach. Wniósł wielki wkład w rozwój wychowania morskiego w żeglarstwie morskim, był także aktywnym bojerowcem, imał się również narciarstwa wodnego, windsurfingu i wioślarstwa.

Przygotował wielu przyszłych oficerów Marynarki Handlowej, studentów, pracowników WSM poprzez żeglarstwo do rozumienia istoty pracy na morzu, specyfiki tego zawodu. W 1990 roku przeszedł na emeryturę, ale rozbratu z żeglarstwem nie wziął. Włączył się do działalności związkowej, pracując w Komisji Zakładowej Solidarności przy WSM w Gdyni, zasiadając m.in. w komisji rewizyjnej.

Karierę sportową zaczął jeszcze na studiach, podczas których zdobył mistrzostwo w Ogólnopolskich Mistrzostwach Bojerowych. W tej dyscyplinie był później wielokrotnym mistrzem i wicemistrzem Polski w klasie Monotyp XV. Był pierwszym polskim medalistą w żeglarstwie. W 1957 r. otrzymał srebrny medal w Mistrzostwach Europy w klasie Latający Holender. W 1959 r. wygrał wraz z Romanem Szadziewskim eliminacje do Igrzysk Olimpijskich Rzym 1960. Niestety start na igrzyskach /regaty rozgrywane były w Neapolu/ uniemożliwił mu paraliż spowodowany ciężkim wypadkiem i długa rekonwalescencja. W 1963 r. ponownie z Romanem Szadziewskim wygrał eliminacje do Igrzysk Olimpijskich Tokio 1964 /regaty rozgrywane były w Enoshimie/. Niestety Polska nie wysłała ekipy żeglarzy. W 1984 r. jako kapitan zwyciężył na jachcie s/y „Jan z Kolna” dwa etapy /Saint-Malo–Bermudy i Bermudy–Halifax/ w regatach oceanicznych The Tall Ships’ Races w klasie C, zorganizowanych z okazji 450-lecia odkrycia Kanady przez Jacques'a Cartiera.

Zbigniew Szpetulski zmarł 28 stycznia 1999 roku. Do ostatnich godzin życia był na morzu. Podczas rejsu jachtem „Joseph Conrad, którym opiekował się przez kilkadziesiąt lat, na Zatoce Gdańskiej poczuł się źle i jednostka musiała zawrócić do portu w Gdyni. Został zniesiony z jachtu i przewieziony do szpitala, gdzie po kilku godzinach zmarł. Pochowany został na Cmentarzu Łostowickim w Gdańsku.

Nagrody i wyróżnienia:

Złoty Krzyż Zasługi

Medal Komisji Edukacji Narodowej

Złota Odznaka Zasłużonego Działacza AZS

Medal 60-lecia Szkoły Morskiej

 Odznaka Zasłużonego Działacza Żeglarstwa Polskiego